انواع تجارت الکترونیکی:
تجارت الکترونیکی (کلا تجارت – الکترونیکی بودن صرفا تفاوت بستر و امتیازات بستر را نمایان میکند) چند پلتفرم اصلی و فرعی دارد. پلتفرمهای اصلی عبارتند از:
1- ارتباط کسب و کار با مصرف کننده B2C: پر واضح است که در این پلتفرم هدف دسترسی مستقیم و بدون واسطه به مشتری و عرضه کالا به طور مستقیم میباشد. تمامی فروشگاههای اینترنتی در این پلتفرم فعال هستند. هدف عرضه کالا مستقیما به دست مشتری است.
مزایای آن دسترسی مشتری به کالای ارزانتر و دسترسی کسب و کار به تعداد بیشتری مشتری میباشد
2- ارتباط کسب و کار با کسب و کار B2B: این مدل خود 5 پلتفرم فرعی دارد که در پست دیگری به آن اشاره خواهد شد.
همه کسب و کارها برای ادامه فعالیت نیازمند همکاری با کسب و کارهای دیگری هستند. تامین کنندگان، کسب و کارهایی که مواد اولیه و یا خدمات و ملزومات تولید محصول شرکت اصلی را تامین میکنند و نیز عرضه کنندگان که محصولات تولید شده (اعم از کالا یا خدمات) شرکت اصلی را به دست مصرف کننده رسانده و یا برای تولید محصول خود مورد استفاده قرار میدهند.
عمدتا شرکتهایی که فقط عرضه کننده نیستند از این پلتفرم نیز استفاده میکنند و برخی از شرکتهای عرضه کننده نیز برای گسترش شبکه عرضه و فروش خود از این مدل بهره میبرند.
در این مدل تمامی ارتباطات جهت سفارش گذاری، تامین، توزیع، فرایندهای اجرایی، فرایندهای مالی و … در بستر اینترنت و وبسایت انجام میشود.
از مزایای اصلی این مدل برای کسب و کارها میتوان به بهینه سازی زنجیره تامین و نیز بهینه سازی روابط مشتریان اشاره کرد.
3- کسب و کار بادولت B2G: شرکتها و کسب و کارهای زیادی هستند که یا تمام و یا بخشی از مشتریان آنها را دولتها و سازمانهای دولتی تشکیل میدهند. این موضوع یا به دلیل انحصارها و کنترلهایی است که دولت در بخشی از اقتصاد دارد اعمال میکند و یا به این دلیل است که محصول مرابط با زیرساختهایی است که در اختیار دولت است. در بسیاری موارد نیز دولتها مشتریان خوبی محسوب شده و شرکتها تمایل پیدا میکنند که با این مشتری بزرگ! ارتباط تجاری برقرار نمایند. اکثرا دولتها جزو مشتریان دست به نقد محسوب میشوند، در کشور ما دولت کمی مشتری بد حساب تلقی میشود از نوعی که اصطلاحا دیر و زود دارد ولی سوخت و سوز ندارد
کار کردن با سازمانهای دولتی روال خاصی از جمله مناقصات و مزایده ها و گزارشاتی را نیاز دارد که عمدتا از طریق بستر الکترونیکی آغاز شده ولی در بستر حضوری و پشت میزهای مذاکره با چانه زنی ها به نتیجه میرسد ولی در بستر الکترونیکی تبادل اسناد به راحتی صورت میگیرد.
4- مصرف کننده با مصرف کننده C2C: بسیاری از کسب و کارها نیز بر روی پلتفرمهایی کار فعالیت میکنند که خریدار و فروشنده هر دو بیرون از سازمان و فعالیت آنها هستند و خودشان به خودشان محصولی را ارائه کرده و تبادل میکنند و این کسب و کارها فقط بستر را برای انجام مناسب این تبادلات فراهم نگه میدارند. به عنوان مثال سایتهای حراجی نظیر eBay یا آگهی نامه ها از این دست کسب و کارها هستند.
5- دولت به مصرف کننده G2C: بسیاری از خدمات دولتی را میتوان به صورت الکترونیکی به شهروندان ارائه کرد که دولت الکترونیکی نامیده میشوند. ما در کشورمان با فرایندهای ثبت نام رایانه، نوبت دهی تعویض کارت ملی، پرونده های شهرداری، سیستم قضایی و … آشنا هستیم.
6- دولت به کسب و کار G2B: همانطور که دولت میتواند خدمات اداری به شهروندان را از طریق این بستر ارائه کند، ارائه خدمات اداری دولتی به شرکتها و کسب و کارها نیز از طریق همین بستر پیاده سازی میشود. خدماتی نظیر اظهارنامه های مالیاتی، گزارشات مالی، خدمات وزارت صنایع و …
7- ارائه خدمات کسب و کارها به کارکنان B2E: کسب و کارها و شرکتها خدمات مختلفی را نیز به کارکنانشان ارائه میکنند. نظیر ارائه گزارشات عملکردی، گزارشات حقوق و دستمزد و … علاوه بر آن با فراهم شدن ابزارهای کار از راه دور، کسب و کارها با دنیای فریلنسری و کاکرنانی که از راه دور و به صورت کار در منزل با شرکت اصلی همراهی میکنند نیز در این دسته از مراودات قرار میگیرند
