هوشمندی رقابتی

هوشمندي رقابتي عبارت است از نظارت هدفمند بر محيط رقابتي كه سازمانها در آن به فعاليت و رقابت مي پردازند با هدف اخذ تصميمات راهبردي.
در خلال سالهاي اخير، هوشمندي رقابتي به يكي از مفاهيم مهم مديريت تبديل شده و با فرهنگ شركتهاي پيشرو عجين گشته است.
افزايش هوشمندي رقابتي موجب مي گردد سازمانها اطلاعات محيط اطراف خود را سريعتر و با دقت بيشتري تجزيه و تحليل كرده و نتايج حاصل را به طريق سودمند ذخيره و درمواقع مقتضي دردسترس تصميم گيرندگان قرار دهند. اين امر جريان تبادل اطلاعات و دانش را در بستر سازمان تسريع كرده و اثربخشي فرايند تفكر و تصميم گيري جمعي را به نحو چشمگيري بهبود مي بخشد.
بدين ترتيب، مديران اجرايي با درك بهتر رقبا و محيط پرچــــالش رقابت مي توانند با تكيه بر ابزارها و تكنيك هاي خاص، اطلاعات مرتبط با قابليتها، نقاط قوت و ضعف و نيات رقبا راموردبررسي قرار داده و نسبت به انتخاب راهبرد مناسب اقدام و همواره يك گام از رقبا جلوتر باشند.
دكتر بــن گيلاد (BEN GILAD) استاد دانشگاه و تئوري پرداز معروف هوشمندي رقابتي اظهار داشته است: هوشمندي رقابتي، كل دانشي است كه يك شركت از محيطي كه در آن رقابت مي كند دراختيار دارد و حاصل تجزيه و تحليل ذرات بي شمار از اطلاعاتي است كه روزانه شركت را بمباران مي كند.
در پرتو اين دانش است كه تصوير كاملي از وضعيت فعلي و آتي صحنه رقــــابت در پيش روي مديران نقش مي بندد تا بتوانند بهتر تصميم بگيرند.
به عبارت ديگر هوشمندي رقابتي (COMPETITIVE INTELLIGENCE=CI) فرايند افزايش توان رقابتي بازار ازطريق درك رقبا و محيط رقابتي است

برخي از موضوعهاي كليدي که جمع آوري و تجزيه و تحليل اطلاعات آن براي افزايش هوشمندي رقابتي مورداستفاده قرار مي گيرند عبارتند از:
اطلاعات مربوط به به گزيني: بهبود عملكرد فرايندهاي داخلي، تاثير كاهش تصدي گري يادگيري از رقبا، تغيير در فعاليتهاي كسب و كار رقبا
اطلاعات مربوط به شبكه زنجيره ارزش: قابليتهاي تامين كنندگان، كانالهاي توزيع، تاثير حاشيه سود، اثربخشي استراتژي هاي توزيع
شبكه جهاني اطلاع رساني: تغييرات اطلاعـــات مربوط به رقبا در شبكه جهاني اطلاع رساني، اثربخشي بازاريابي ازطريق اينترنت، استفاده رقبا از اينترنت براي زيرنظر داشتن بــازار، تاثير اينترنت و شبكه جهاني اطلاع رساني بر فروش سازمان
اطلاعات مالي: عملكرد مالي، تاثير قدرت مالي رقبا، تغييرات ارزش سهام رقبا، نرخ بازده داراييهاي رقبا
اطلاعات مربوط به قيمت: تغيير قيمتهاي عمده فروشي، تغيير قيمتهاي خرده فروشي، سياستهاي اعطاي تخفيف، تاثير قيمتهاي رقبا بر فروش سازمان، تغيير حاشيه سود، اثربخشي استراتژي هاي قيمت گذاري
اطلاعات ترويج فروش و تبليغات: اعتبار نام تجاري، نمايشگاههاي تجاري، برنامه هاي روابط عمومي سازمان، تغيير در استراتژي هاي تبليغ، اثربخشي تبليغات براي مشتريان هدف، تاثير تبليغات رقبا بر فروش سازمان
اطلاعات خدمات / محصولات: معرفي كالا و خدمات جديد، اطلاعات مندرج در بروشورها و كتابچه هاي معرفي محصول و خدمت، تقاضا براي محصولات و خدمات رقبا، فناوري توليد و توانايي تحقيق و توسعه، «كاربر آشنا بودن»(USER FRIENDLINESS) ، تنوع محصول و خدمات، قيمت تمام شده رقبا، اثربخشي ارزش افزوده، تغيير در كيفيت كالا و خدمات، توقف توليد و يا ارائه خدمت
اطلاعات فروش: اطلاعات ماهانه فروش رقبا، سيستم پاداش پرسنل فروش، پورسانت فروش متمركز، تغيير در خدمات و محصولات رقبا، تغيير در خدمات پس از فروش و مديريت مشتري، بودجه بازاريابي رقبا، رتبه بندي نمايندگي ها، پيش بيني فروش رقبا
اطلاعات راهبردي بازار: برنامه هاي تحصيل و ادغام رقبا، فعاليتهاي مربوط به ثبت علائم تجاري، اثربخشي استراتژي هاي بازاريابي، تغيير در استراتژي هاي بازاريابي، تاثير استراتژي هاي جديد بازاريابي بر فروش
اطلاعات نيروي انساني: جذب نيروي انساني توسط رقبا، كاهش نيروي انساني رقبا، چارت سازماني رقبا، سوابق مديران اجرايي رقبا
اطلاعات مشتريان: اطلاعات مقايسه اي استفاده مشتريان از خدمات و محصولات رقبا، تغييردر نگرش مشتريان در رابطه با محصولات و خدمات، تعداد دفعات خريد، سطح وفاداري مشتريان نسبت به محصول و خدمات رقبا، علت خريد محصول و خدمات مشابه شركت، از رقبا